TẦM SOÁT UNG THƯ PHỔI SỚM BẰNG CHỤP CLVT LIỀU THẤP
Ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh ung thư. Ung thư phổi là ung thư được hình thành trong các mô của phổi, thường là trong các tế bào biểu mô đường dẫn khí (khí-phế quản). Loại phổ biến nhất là ung thư phổi không phải tế bào nhỏ (non-small cell lung cancer)
Nếu ung thư phổi được phát hiện ở giai đoạn sớm, khi khối u còn nhỏ và chưa lan rộng, khả năng điều trị thành công sẽ cao hơn. Nếu một người bị ung thư phổi nhưng không có bất kỳ triệu chứng nào, điều này đồng nghĩa là có cơ hội phát hiện bệnh sớm.
Thông thường các triệu chứng của bệnh ung thư phổi không xuất hiện cho đến khi bệnh đã ở giai đoạn muộn. Các triệu chứng của ung thư phổi vẫn có thể nhầm với các vấn đề khác như nhiễm trùng hoặc ảnh hưởng lâu dài do hút thuốc. Nếu có các triệu chứng như ho kéo dài, khàn giọng, thở khò khè, đau nhức đầu, sụt cân bất thường… có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi, hãy đi khám ngay.
Tầm soát ung thư phổi thường được khuyến nghị cho những người có nguy cơ cao như
- Người lớn tuổi đang hoặc đã từng hút thuốc lá: Tầm soát ung thư phổi thường được tiến hành cho những người hút thuốc lá và những người từng hút thuốc từ 50 tuổi trở lên.
- Những người đã hút thuốc nặng trong nhiều năm: Có thể xem xét tầm soát ung thư phổi nếu có tiền sử hút thuốc 1 gói mỗi ngày trong 20 năm hoặc lâu hơn hoặc hai gói mỗi ngày trong 10 năm hoặc nửa gói mỗi ngày trong 40 năm.
- Những người từng hút thuốc nhiều nhưng đã bỏ: Nếu là người nghiện thuốc lá nặng trong một thời gian dài và đã bỏ hút thuốc trong 15 năm qua, vẫn nên tầm soát ung thư phổi.
- Những người có sức khỏe tổng quát tốt: Tầm soát ung thư phổi được tiến hành khi sức khỏe tốt, giúp hạn chế biến chứng từ các xét nghiệm chuyên sâu (nếu cần) và việc điều trị hiệu quả hơn.
- Người có tiền sử ung thư phổi: Nếu đã được điều trị ung thư phổi cách đây hơn 5 năm, có thể cân nhắc khám tầm soát ung thư phổi.
Các phương pháp tầm soát ung thư phổi:
- Chụp Xquang : Hầu hết các khối u phổi xuất hiện trên tia X dưới dạng một khối màu xám trắng. Tuy nhiên, chụp X-quang ngực không thể đưa ra chẩn đoán chính xác vì thông thường không thể phân biệt giữa ung thư và các tình trạng khác, ví dụ như áp xe phổi (ổ mủ hình thành trong phổi).
- Chụp cắt lớp vi tính lồng ngực liều thấp:
+ Kỹ thuật tầm soát ung thư phổi thường được khuyến nghị là chụp cắt lớp vi tính lồng ngực liều thấp (LDCT). Máy Xquang sử dụng lượng bức xạ liều thấp chụp ảnh chi tiết phổi và quá trình chụp chỉ mất vài phút, không gây đau đớn. Đây là một kỹ thuật chụp cắt lớp kết hợp thiết bị chụp Xquang đặc biệt với máy vi tính để tạo ra nhiều hình ảnh cắt ngang hoặc hình ảnh bên trong cơ thể. LDCT tạo ra hình ảnh có chất lượng đủ để phát hiện nhiều bất thường trong khi mức sử dụng bức xạ ion hóa ít hơn tới 90% so với chụp CT ngực thông thường
+ Lơi ích của chụp cắt lớp vi tính liều thấp trong tầm soát Ung thư phổi
* Có thể phát hiện ngay cả những nốt rất nhỏ trong phổi do đó chụp CLVT phổi liều thấp đặc biệt hiệu quả để chẩn đoán ung thư phổi ở giai đoạn sớm nhất và có thể điều trị được.
* Chụp CLVT rất nhanh chóng, do vậy thích hợp đối với những bệnh nhân khó thở.
* Chụp CLVT không gây đau và không xâm lấn. Không cần chất cản quang.
* Không còn bức xạ nào trong cơ thể bệnh nhân sau khi chụp CLVT.
* Tia X được sử dụng trong chụp CLVT phổi liều thấp không có tác dụng phụ tức thì và không ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận kim loại nào trong cơ thể người được chụp như máy tạo nhịp tim hoặc khớp nhân tạo.
* Chụp CT ngực liều thấp tạo ra hình ảnh có chất lượng ảnh đủ để phát hiện nhiều bất thường bằng cách sử dụng bức xạ ion hóa ít hơn tới 90% so với chụp CLVT ngực thông thường.
Tầm soát ung thư phổi bằng CLVT phổi liều thấp đã được chứng minh là làm giảm số ca tử vong do ung thư phổi ở những bệnh nhân có nguy cơ cao. Khi phát hiện ung thư bằng phương pháp sàng lọc, nó thường ở giai đoạn đầu và bệnh nhân có thể phải trải qua phẫu thuật xâm lấn tối thiểu và cắt bỏ ít mô phổi hơn.
Nếu trên hình ảnh LDCT phát hiện thấy bất thường, bác sĩ sẽ đưa ra các khuyến nghị theo các hướng dẫn hiện hành.